Ingrediënten

Zeep

De werking van zeep bestaat eruit, eenvoudig gezegd, dat het zich aan vuil hecht en oplost in water. Zeepdeeltjes bestaan uit een hydrofiele (wateraantrekkende) kop en een hydrofobe (waterafstotende) staart. De staarten zetten zich vast in een vuildeeltje en de koppen richten zich naar het water. Hierdoor kan het vuildeeltje, op bijvoorbeeld textiel, oplossen in water.

Synthetisch

In de eerste helft van de vorige eeuw is het gebruik van zeep afgenomen. Dat gebeurde met de komst van de moderne waspoeders en vloeibare wasmiddelen. Synthetische stoffen hebben de functie van (de kop en de staart van) zeep overgenomen. Ze worden oppervlakte-actieve stoffen genoemd. Samen met water zijn ze de hoofdbestanddelen van een wasmiddel. Behalve deze stoffen heeft een doorsnee wasmiddel nog circa 20 – 30 ingrediënten die een functie hebben of een bijproduct in het proces zijn.

Een kort overzicht van een oerwoud aan -aten, -iden, -asen, -olen en -inen onderverdeeld in oppervlakte-actieve stoffen, metaalbinders, oplosmiddelen, enzymen, bleekmiddelen, witmakers, kleurstoffen, geurstoffen, (sorry, ik kan niet stoppen) stabilisatoren, viscositeitsregulatoren, glansmiddelen, kleurbeschermers, conserveringsmiddelen, anti-kleurstofoverdrachtmiddel, oploshulpstoffen, zuurteregelaars en zo nog een paar. Maar lees rustig verder. Want hier volgen de belangrijkste:

Oppervlakte-actieve stoffen

Deze stoffen, vaak kortweg surfactants genoemd, bevatten net als zeep een hydrofiele en hydrofobe kant. Deze samenstelling geeft de stof een reinigende eigenschap. Veel voorkomende surfactants zijn SLES (Sodium Laureth Sulfate) en SLS (Sodium Lauryl Sulfate). Over deze stoffen bestaat discussie omdat ze huidirritaties kunnen veroorzaken.

Dan zijn er oppervlakte-actieve stoffen die metaaldeeltjes binden. Dat is van belang omdat daardoor het water onthardt. Hoe zachter het water, hoe beter een wasmiddel werkt of hoe minder je nodig hebt. Fosfaat* is een voorbeeld van zo’n stof.

Enzymen

Verschillende soorten enzymen worden toegevoegd aan wasmiddel om eiwit-, zetmeel- en vethoudende vlekken aan te kunnen pakken. De enzymen hebben de eigenschap dat ze grote vuilmoleculen op kunnen knippen. Daarna worden ze verwijderd door de oppervlakte-actieve stoffen. Het overgrote deel van de enzymen die in wasmiddelen voorkomen zijn ontwikkeld met behulp van genetische modificatie.

Bleekmiddelen en witmakers

Aan sommige producten, met name waspoeders, worden bleekmiddelen toegevoegd. Het zijn ingrediënten die in het wasproces uiteenvallen in ondermeer waterstofperoxide. Deze stof heeft een blekende werking. Voor bepaalde bleekmiddelen is het nodig dat er stabilisatoren aan worden toegevoegd. De werkzaamheid neemt anders snel af.

Voor textiel dat niet tegen bleekmiddel kan, zijn optische witmiddelen beschikbaar. Het zijn toevoegingen die ervoor zorgen dat de textiel wit lijkt. Optische witmiddelen kunnen onzichtbare ultraviolette straling van de zon absorberen en vervolgens weer als zichtbaar blauw licht uitstralen. Hierdoor ziet grauw en geel weer als wit. Alleen bij daglicht.

Overige toevoegingen

Dat zijn er teveel. Want je haakt nu af 🙁

 

Unilever en Procter & Gamble zijn grootfabrikanten van allerhande wasmiddelen. De informatie over de ingrediënten van de producten is openbaar gemaakt. Hier vind je de link naar Unilever. En hier naar Procter & Gamble.

Milieu

Van de meeste ingrediënten wordt door de wasmiddelenfabrikant gesteld dat de gevaren voor gezondheid en milieu gering of nihil zijn. Nadere inspectie maakt duidelijk dat er over verschillende stoffen onvoldoende tot geen informatie is waaruit kan worden opgemaakt of de stof in kwestie gevaarlijk of ongewenst is. De volgende omschrijvingen uit www.isditproductveilig.nl zeggen genoeg. De site is van de Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten.

• Er zijn geen gezondheid- of milieurisico’s te verwachten. (kleurstoffen)
• Het is raadzaam om veiligheidsinstructies van het product op te volgen. (bleekmiddel)
• Er zijn geen schadelijke ecologische effecten bekend. (enzymen)
• Met grote zekerheid kan gezegd worden dat het gebruik geen milieurisico’s met zich mee brengt. (fosfonaten)
• Hm..

En JereinsteZeep dan?

Gebaseerd op pure plantaardige zeep telt JereinsteZeep maximaal 5 ingrediënten. Het zijn de bestanddelen van Aleppo- of Marseillezeep waaruit JereinsteZeep wordt geproduceerd. Water, natriumoleaat, natriumcocoaat en/of natriumpalmaat en glycerine, ontstaan uit de verzeping van olijfolie, kokosolie en/of palmolie. JereinsteZeep is de vloeibare vorm van de oeroude zepen waarmee al millennia lang wordt gewassen. Puur en eerlijk voor de was, de huid en het milieu.

Wil je wassen zonder genetisch gemodificeerde enzymen? Heb je liever geen kleurstoffen, witmakers of andere toevoegingen? Heb je een hart voor het milieu? En wil je gewoon schone kleren? Vraag dan hier een proefflesje JereinsteZeep. Ook als je alleen maar nieuwsgierig bent.

*Fosfaat bleek een boosdoener voor het milieu. Met het vuile waswater kwam er zoveel fosfaat in het oppervlaktewater dat er een onwenselijke algengroei ontstond. Hierdoor werden de wateren zuurstofarm en verdween het waterleven. In een vrijwillig convenant in 1987 tussen de Nederlandse overheid en de NVZ (Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten) is afgesproken om geen fosfaat meer te gebruiken in wasmiddel. Sindsdien kennen wij alleen nog fosfaatvrije wasmiddelen. Fosfaat werd vervangen door andere toevoegingen, die overigens weer hun eigen problemen hebben.